قهر تربیتی چیست؟

قهر تربیتی یا قهر برای تنبیه‌کردن کودک یکی از راهکارهایی است که بعضی از والدین برای آموزش آداب و مفاهیم از آن استفاده می‌کنند. وقتی با فرزندمان قهر می‌کنیم احتمالاً او از رفتار اشتباهش دست می‌کشد؛ همین موضوع تبدیل به انگیزه‌ای برای والدین می‌شود که دفعات بعدی نیز برای تربیت فرزندشان از همین روش استفاده کنند. اما بهتر است بدانید که قهر کردن نمی‌تواند راهکار مناسبی برای تربیت کودک باشد. دیریازود فرزندتان به این کار شما عادت خواهد کرد و بعد از آن دیگر نمی‌توانید با استفاده از قهر و دعوا نتایجی که می‌خواهید را به دست بیاورید.

برای دریافت مشاوره در زمینه قهر تربیتی کودک می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی کودک از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت منزل با شماره 90999070354 جهت ارتباط با برترین متخصصان کلینیک تخصصی ذهن نو تماس حاصل نمایید.

 منبع؛ قهر تربیتی چیست؟

قهر تربیتی

قهر تربیتی یکی از روش هایی است که والدین برای تربیت فرزندان استفاده می‌کنند. این روش نیز اگر به درستی استفاده نشود، رابطه والد فرزندی را خدشه دار کرده و جایگاه والد را در نگاه فرزند پایین می‌آورد. در قهر تربیتی نادرست، والد به خاطر رفتار یا حرف اشتباه کودک با او حرف نزده و با سکوت و روی برگرداندن، کودک/ نوجوان را مجاب به طلب بخشش می‌کند.

در این روش فرزند شما یاد نمی‌گیرد که چطور مسائل را هلاجی کند یا درباره آن ها صحبت کند. رفتار جایگزین درست را نیز آموزش نداده‌اید و در عوض فرزند یاد می‌گیرد او نیز در برخورد با مسائل مانند شما قهر کند.

پیامدهای منفی قهر تربیتی بر کودک

گاهی اوقات پدر و مادرها نمی‌دانند در مقابل رفتار اشتباه فرزندشان چه واکنشی نشان بدهند. شاید برای شما هم پیش آمده باشد که آن‌قدر از رفتار دختر یا پسرتان عصبانی شده باشید که برای مدتی با او قهر کنید. در این شرایط احتمالاً متوجه این موضوع شده‌اید که رفتار کودک تا حدودی تغییر می‌کند.

در واقع قهر شما باعث می‌شود که آن‌ها رفتار اشتباه‌شان را کنار بگذارند. به همین خاطر شاید به فکرتان رسیده باشد که قهر کردن می‌تواند روش تربیتی خوبی برای فرزندتان باشد. اما بسیاری از روان‌شناسان با این موضوع مخالف هستند. قهر کردن شاید در کوتاه‌مدت رفتار فرزند شما را تغییر بدهد اما اثرات منفی بلندمدت آن به‌مراتب بیشتر هستند.

قهر تربیتی علاوه بر اینکه پس از مدتی تأثیر خود را از دست می‌دهد آثار روحی بسیار مخربی نیز برای فرزندتان خواهد داشت. به همین خاطر بهتر است برای تربیت فرزندتان به دنبال راهکارهای مناسب‌تری باشید. اگر احساس می‌کنید نمی‌توانید راه مناسبی برای آموزش رفتار صحیح به کودک پیدا کنید شاید بهتر باشد راجع به این موضوع از یک مشاور کمک بگیرید. در ادامه پیامدهای منفی قهر کردن با کودکان شرح داده‌ایم.

⭕ مشکلات روحی

اولین پیامد منفی قهر شما با کودک مشکلات روحی است که برای او به وجود می‌آید. کودکان به‌خصوص در سنین پایین از همه نظر به شما وابسته هستند. به‌علاوه آن‌ها درکی از این موضوع ندارند که شما برای تربیتشان با آنها قهر کرده‌اید و دیریازود شرایط به حالت عادی برمی‌گردد. آنها قهر شما را موضوعی بسیار جدی در نظر می‌گیرند و این شرایط باعث ترس و نگرانی بیش از حد آن‌ها می‌شود. در واقع کودک ناگهان احساس می‌کند که تمامی امنیت و حمایت خود را از دست داده است. و این موضوع اضطراب بسیاری را در وجود او به همراه خواهد داشت.

ادامه پیدا کردن این شرایط می‌تواند آثار منفی بسیاری روی شخصیت کودک داشته باشد که حتی ممکن است تا بزرگسالی همراه او باشند. برای مثال بسیاری از این کودکان به این باور می‌رسند که برای دوست‌داشتنی بودن و پذیرفته شدن در جمع همیشه باید خواسته‌های خودشان را کنار بگذارند و همان‌طور که دیگران می‌خواهند رفتار کنند. رسیدن به چنین باوری می‌تواند مشکلات بسیاری را برای فرزند شما به همراه داشته باشد.

⭕ قهر تربیتی و عادی شدن شرایط

اگر از آن دسته والدینی هستید که بسیاری از مواقع با فرزندتان قهر می‌کنید باید بدانید که دیریازود رفتار شما برای کودک عادی می‌شود. آن‌ها متوجه این مسئله می‌شوند که شما هر بار برای به کرسی نشاندن حرف خودتان از قهر تربیتی استفاده می‌کنید و این موضوع تأثیر تربیتی قهر شما را از بین خواهد برد. هنگامی که شما چندین بار با کودک قهر می‌کنید و دوباره آشتی می‌کنید او متوجه می‌شود که در آینده نیز هر بار قهر کنید آشتی خواهید کرد. به همین خاطر دیگر توجهی به ناراحتی و قهر شما نخواهد داشت.

یکی از مشکلاتی که در این شرایط پیش می‌آید این است که شما مجبورید بدون رسیدن به نتیجه از رفتار خودتان دست بردارید و یا شدت تنبیه‌هایتان را افزایش دهید. که هر دوی این رفتارها تأثیرات منفی بیشتری روی فرزندتان خواهد داشت.

⭕ یادگیری رفتار اشتباه

یکی از پیامدهای قهر کردن با کودک این است که آن‌ها این رفتار را از شما یاد می‌گیرند. تقریباً تمامی روان‌شناسان این موضوع را تأیید می‌کنند که کودک برای برنامه‌ریزی رفتارهایش قبل از هر چیز به رفتار والدین نگاه می‌کند. در حقیقت می‌توان گفت که هر رفتار درست یا غلطی که انجام می‌دهید دیریازود در فرزندتان هم دیده می‌شود. قهر کردن شما نیز دیریازود در فرزندتان دیده می‌شود. در واقع آن‌ها یاد می‌گیرند که هر بار از کسی ناراحت می‌شوند می‌توانند با او قهر کنند. و این موضوع تأثیر منفی بسیاری در روابط آینده کودک خواهد داشت.

⭕ قهر تربیتی و حل نشدن مشکلات

قهر تربیتی با کودک برخلاف تصور شما تأثیر مثبت چندانی روی تربیت او نخواهد داشت. قهر کردن در بهترین حالت این پیام را به کودک می‌دهد که کار اشتباهی کرده است. اما شما راجع به دو موضوع دیگر هیچ توضیحی به کودک نداده‌اید. نخست اینکه چرا رفتارش اشتباه است؟ و دوم اینکه به‌جای آن می‌تواند چه کاری انجام بدهد. وقتی کودک راجع به این دو موضوع اطلاعاتی نداشته باشد احتمالاً در شرایط مشابه نیز نمی‌تواند رفتار مناسب دیگری انجام بدهد.

نکاتی راجع به قهر با کودکان

علی‌رغم پیامدهای منفی قهر کردن با کودک؛ همه ما حداقل یک‌بار پیش آمده که با فرزندمان قهر کنیم. در این شرایط توجه به بعضی نکات تأثیر منفی قهر را کاهش می‌دهد.

✔️ پرهیز از قهرهای طولانی‌مدت

همان‌طور که گفتیم اگر از قهر تربیتی بارها و بارها استفاده شود؛ فرزند شما به آن عادت خواهد کرد. این موضوع راجع به زمان قهر کردن نیز صحیح است. اگر قهر شما با کودک طولانی شود کودک یاد می‌گیرد که با این شرایط کنار بیاید. به همین خاطر اولین نکته‌ای که در قهر کردن باید حواستان به آن باشد این است که در این کار زیاده‌روی نکنید. قهر کردن‌های طولانی‌مدت یا به دفعات طولانی هر دو می‌تواند تأثیر تربیتی این کار را کاهش بدهد. بهترین زمان برای قهر کردن در حدود چند ساعت است.

✔️ به نیازهای کودک توجه داشته باشید

حتی اگر روش قهر تربیتی را در ارتباط با فرزندتان به کار گرفته اید، نباید به نیازهای او بی‌توجه باشید یا اصلاً با او صحبت نکنید. این کار شما تا حد زیادی به شرایط روحی کودک آسیب می‌زند. سرد شدن در برخورد با کودک بهترین حالت قهر کردن با آنهاست.

✔️ هماهنگی والدین

یکی از مشکلات جدی در روش تربیتی والدین، هماهنگ نبودن پدر و مادرها با یکدیگر است. اگر فرزندتان احساس کند در شرایطی که شما با او قهر هستید می‌تواند به والد دیگرش پناه ببرد و خواسته‌هایش را از او بخواهد قهر شما هیچ تأثیری در تغییر رفتار او نخواهد داشت. در چنین شرایطی توصیه می‌شود والدی که با کودک قهر نیست نیز به او گوشزد کند که رفتارش اشتباه بوده و برای آشتی دادن کودک با پدر یا مادرش به او کمک کند.

✔️ با فرزندتان صحبت کنید

همان‌طور که گفتیم قهر تربیتی این امکان را به فرزندتان نمی‌دهد که بداند کجای رفتارش اشتباه است یا باید به‌جای آن چه رفتاری انجام بدهد. به همین خاطر اگر می‌خواهید قهر تربیتی شما تأثیر مثبتی روی فرزندتان داشته باشد بهتر است پس از آشتی کردن با او راجع به رفتارش صحبت کنید. سعی کنید دلایل ناراحتی خود را برای فرزندتان توضیح بدهید و با کمک هم برای تغییر شرایط یک راه‌حل مناسب پیدا کنید.

کمک از مشاور برای رفتارهای جایگزین با قهر تربیتی

تربیت کردن فرزندان مهم‌ترین و البته یکی از سخت‌ترین وظایفی است که والدین برعهده دارند. تقریباً تمامی روان‌شناسان معتقدند هر برخوردی که شما با کودک داشته باشید در شکل‌گیری شخصیت آینده او تأثیر خواهد داشت. بااین‌حال بسیاری از ما نمی‌دانیم فرزندمان در هر دوره سنی چه نیازهایی دارد. یا شاید گاهی از رفتارهای اشتباه آنها آن‌قدر خسته بشویم که نتوانیم راهی برای برخورد با آن پیدا کنیم.

به همین خاطر معمولاً توصیه می‌شود که در تربیت فرزندتان از یک مشاور متخصص کمک بگیرید. همان‌طور که گفتیم راهکارهایی مثل قهر کردن شاید در کوتاه‌مدت بتواند نتیجه خوبی داشته باشد اما در بلندمدت تأثیرات منفی بسیاری روی کودک خواهد داشت. پس بهتر است با کمک‌گرفتن از یک مشاور راهکار صحیح برخورد با کودک را یاد بگیرید.

برای دریافت مشاوره در زمینه قهر تربیتی کودک می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی کودک از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت منزل با شماره 90999070354 جهت ارتباط با برترین متخصصان کلینیک تخصصی ذهن نو تماس حاصل نمایید.

سؤالات متداول