برتری طلبی از رفتارهای ناسالم محسوب می‌شودکه افراد را به انجام فعالیت های ناشایستی وادار می‌کند. طبیعی است که همه ما میل به برتری نسبت به دیگران داشته باشیم. شاید این یکی از ویژگی های ذاتی انسان باشد. اما باید از آن در جهت رشد و پیشرفت استفاده کرد. میل به قدرت و رقابت با برتری طلبی متفاوت است و افراط در این موارد سبب شکل گیری خصوصیات منفی در افراد می‌شود.
اگر این موضوع ادامه پیدا کند؛ حرص و طمع جایگزین برتری طلبی خواهد شد. گاهی این موضوع باعث می‌شود تا فرد تا فرد تلاش بیهوده و زیادی برای رسیدن به اهداف شان داشته باشند که در بیشتر موارد سبب آسیب به خودشان خواهد شد. در این مقاله به بررسی شخصیت های برتری طلب، می‌پردازیم.
منبع: برتری طلبی | شخصیت های برتری طلب
شخصیت های برتری طلب
از آنجایی که این افراد بسیار کمالگرا و پرتوقع هستند؛ انتظار دارند که همه عوامل پیشرفت برایشان فراهم باشد. آنها معمولا خود را برتر از دیگران دانسته و هیچ توجیه منطقی نیز برای آن ندارند. برتری طلبی می‌تواند یک ویژگی اکتسابی نیز باشد که افراد به دلایل مختلفی به آن دچار می‌شوند. از طرف دیگر عوامل زیادی بر تداوم آن دخیل هستند. در واقع هم محیط و هم ویژگی های ذاتی هر دو در این موضوع موثر خواهند بود.
علت بروز برتری طلبی
بیشتر علل ایجاد کننده ویژگی های برتری طلبی به دوران کودکی فرد و یا شیوه تربیتی والدین او بر می‌گردد. عوامل محیطی در این مورد بسیار موثر هستند. در واقع همانطور که پیش تر هم گفته شد؛ این صفت درون همه ما وجود دارد؛ که عوامل دیگر سبب بروز آن خواهند شد. برخی از این علل شامل موارد زیر می‌شوند.
????فرزندپروری مستبدانه
والدین مستبد به دلیل سخت گیری و کنترلگری بیش از حد به فرزندان خود، در آنها احساس ضعف ایجاد کرده و یا در کودکان حس انتقام گیری را فعال می‌کنند. آنها برای جبران احساس حقارتی که در کودکی تجربه کرده اند؛ در بزرگسالی به فکر برتری طلبی می‌افتند. آنها همواره به دلیل عدم دریافت محبت کافی از والدین خود، احساس می‌کنند که از دیگران کمتر بوده و برای از بین بردن این حس دست به رفتارهای اشتباه می‌زنند. در واقع در آنان خانواده به وجود آورنده این احساس است. اما آنها می‌توانند قبل از نهادینه شدن این ویژگی، برای درمان این مشکل اقدام کنند.
????تحقیر در دوران کودکی
تحقیر کودک با روش هایی مثل تنبیه فیزیکی، روانی، بی توجهی و توهین به او، عواقب بدی برای آینده او دارد. احتمالا کودک در دوران بزرگسالی از مکانیسم دفاعی وارونه سازی استفاده کرده و خودکم بینی خود را با احساس برتری طلبی جبران می‌کند. اما این واکنش درستی در مقابل کمبودهای دوران کودکی نیست. البته با وجود چنین رفتارهایی از سوی والدین و یا معلمان و اطرافیان باید انتظار چنین واکنش هایی را هم داشت. کودکان با هرگونه نقصی، نباید تحقیر شوند. از طرفی تحقیر آنها اوضاع را بدتر نیز خواهد کرد.
????فرزندپروری نازپرورده
والدینی که برای تربیت فرزندان اول و یا تک فرزندان از این شیوه تربیتی استفاده می‌کنند؛ باید انتظار بروز رفتارهای برتری طلبی را نیز داشته باشند. در چنین شرایطی خانواده، همه چیز را در اختیار آنان گذاشته و در مقابل آنان سهل گیر است. به همین دلیلی فرزند نیز تصور می‌کند که همیشه باید همین گونه باشد و هیچ کس بهتر و بالاتر از آنان نیست.
انواع شخصیت های برتری طلب
برتری طلبی در برخی از افراد، بیشتر بروز خواهد کرد. در واقع برخی از ویژگی های شخصیتی، افراد را بیشتر در معرض بروز اینگونه رفتارها خواهد گذاشت. البته اکثر این خصوصیات سالم نبوده و حتی اختلال محسوب می‌شوند. در واقع فرد با درمان این اختلالات، بروز این صفت را نیز کنترل خواهد کرد.
????اختلال شخصیت خودشیفته
طبیعی است که افراد خودشیفته، تمام توجهات را برای خود می‌خواهند و برای گرفتن آن، دست به هرکاری می‌زنند. برتری طلبی نیز یکی از صفات آنان محسوب می‌شوند. میل افراطی آنان را به دریافت تعریف و تمجید های اطرافیان، سبب بروز رفتارهای برتری طلبی خواهد شد. این رفتارها به هیچ عنوان طبیعی نبوده و باعث ایجاد آسیب در خود و اطرافیان می‌شود.
????شخصیت های کینه جو
افراد کینه جو نمی‌توانند موفقیت و پیشرفت دیگران را ببینند. برای آنان مشاهده ارتقای اطرافیان در زمینه های مختلف، طاقت فرسا است. همچنین چنین افرادی بسیار تحریک پذیر بوده و الگوی رفتاری غالب آنان حسادت است. برتری طلبی نیز از دیگر رفتارهای آنان است. همچنین آنان حافظه خوبی داشته و کوچک ترین مشکلی را تا مدت ها به خاطر دارند. به همین دلیل مدام آن را در ذهن خود دوره کرده و توانایی تحمل خوشحالی و ترقی دیگران را ندارند.
????افراد دارای شخصیت های کمالگرا
کمال گرایی با برتری طلبی رابطه مستقیم دارد. کمالگرایی ویژگی مثبت محسوب می‌شود که اگر افراد در آن افراط کنند؛ تبدیل به رفتاری مخرب خواهد شد. آنها ایده آل ها و استاندارد های سطح بالایی داشته و تلاش زیادی در جهت رسیدن به آنها می‌کنند. در صورتی که هیچ کاری بی نقص نبوده و یا حتی برخی از کارها شدنی نیستند. به همین دلیلی باید واقع بین بوده و کمالگرایی را کنترل کرد.
نشانه های برتری طلبی در افراد
افرادی که دارای خصوصیت برتری طلبی هستند؛ قطعا دارای نشانه های ظاهری و درونی بوده که می‌توان آنها را تشخیص داد. آنها معمولا انعطاف پذیر نبوده و انتقاد پذیر نیستند. استرس و اضطراب زیادی را تحمل می‌کنند؛ به همین دلیل در معرض ابتلا به بیماری های مختلف روانی و جسمانی خواهند بود.
کنترل گری آنها زیاد است و تحمل و صبر زیادی ندارند. هرگز نمی‌خواهند از خود ضعف نشان دهند و همواره به دنبال راهی برای رسیدن به موقعیت بالاتری هستند. این رفتارها و ویژگی ها را می‌توان از زبان بدن و حتی نحوه صحبت کردن آنان با دیگران نیز متوجه شد.
برطرف کردن نشانه های برتری طلبی
برتری طلبی به تنهایی یک اختلال محسوب نشده و در واقع خود نشانه ای از دیگر اختلالات است. به همین دلیل نمی‌توان به تنهایی فقط روی این ویژگی تمرکز کرد. با برطرف شدن اختلال مرتبط، این ویژگی نیز از بین می‌رود. برای غلبه بر این مشکل افراد علاوه بر کمک گرفتن از روانشناس می‌توانند خود نیز اقداماتی انجام دهند.
✅استفاده از توانمندی ها در جهت درست
همانطور که گفتیم این افراد روحیه کنترلگری و مدیریت بالایی دارند. به همین دلیل باید از آنها در پست های پر مسئولیت و حساس استفاده کرد تا این نیاز در آنها ارضا شود. همچنین آنان احتمالا بعد از قرارگیری در چنین جایگاهی، از موضع قدرت پایین آمده و بیشتر به دیگران کمک خواهند کرد. پس با سپردن وظایف زیادی به آنها می‌توان برتری طلبی را در آنان کاهش داد.
✅بالابردن خودآگاهی و روحیه همدلی
اطلاع از ویژگی های شخصیتی خود و برنامه ریزی براساس آنها راه درستی برای برطرف کردن نیاز قدرت طلبی خواهد بود. برای مثال افراد با شناختن بیشتر خود متوجه خواهند شد که اصلا برای شغل های مدیریتی و یا حتی جایگاه های بالاتر آماده نیستند و یا صلاحیت ندارند. همچنین همدلی و کمک کردن به دیگران، برتری طلبی را کاهش داده و افراد را بیشتر به هم نزدیک می‌کند.
✅کمک گرفتن از روانشناس
روانشناس با روش های مختلفی استرس و اضطراب افراد را برای برتری طلبی، از بین برده و رفتارهای سالم تری را جایگزین می‌کند. مشاور تکنیک های مختلفی برای اینکار داشته و همچنین با توجه به شدت این موضوع فرایند درمان را آغاز می‌کند. همچنین برطرف کردن اختلال های همزمان نیز در کاهش این علائم موثر است. این رفتارها قطعا روابط فرد را تحت تاثیر قرار خواهد داد به همین دلیل باید برای درمان و برطرف کردن این نشانه ها اقدام نمایند.
سخن پایانی
برتری طلبی اگر در جهت مثبت استفاده شود؛ باعث پیشرفت و ترقی افراد خواهد شد. قبل از هر چیز باید این نکته را در نظر بگیرید که همه افراد دارای شخصیت و جایگاهی در زندگی خود هستند و مفهوم برتری، بی معنا خواهد بود. اما اگر این ذهنیت در شما نهادینه شده و به طور ناخودآگاه دست به مقایسه می‌زنید؛ باید برای از بین بردن این رفتار از یک مشاور کمک بگیرید. این موضوع از کودکی، بر زندگی افراد تاثیر می‌گذارد به همین دلیل باید بسیار نسبت به آن حساس بود.
برای دریافت مشاوره در زمینه برتری طلبی می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن ثابت با شماره 9099070354 جهت ارتباط با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.
استعدادیابی در سنین کودکی چه ضرورتی دارد؟