داروهای تثبیت کننده خلق از جمله مهم ترین داروهایی هستند که اغلب برای درمان اختلالدوقطبی تجویز میشوند. این داروها به بیمار کمک میکنند تا نوسانات خلقی کمتری را تجربه کنند و از نظر روانی در شرایط با ثباتتری قرار بگیرند. از جمله رایجترین تثبیت کننده های خلقی که توسط پزشکان تجویز میشود می توان به لیتیوم، والپروئیک اسید، لاموتریژین و کاربامازپین اشاره کرد. برخی از این داروها دارای عوارضی هستند که مصرف آنها را برای بیمار دشوار میکند، با اطلاع از این عوارض میتوانید به موقع برای تغییر دارو به متخصص مراجعه نمایید. در ادامه مکانیزم عمل این دسته از داروها به همراه رایجترین آنها را آوردهایم.
منبع: داروهای تثبیت کننده خلق جدید و قدیم
برای دریافت مشاوره در زمینه داروهای تثبیت کننده خلق میتوانید در ساعت از روز برای مشاوره افسردگی از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت منزل با شماره 9099070354 جهت ارتباط با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.
آشنایی با داروهای تثبیت کننده خلق و موارد مصرف آن ها
داروهای تثبیت کننده خلقی داروهایی هستند که برای درمان اختلال دوقطبی تجویز میشوند. این داروها در حقیقت جلوی نوسانات خلقی را میگیرند و در نتیجه دورههای مانیا و افسردگی که در اختلال دوقطبی تجربه میشوند را کاهش میدهند. به طور کل میتوان گفت داروهای تثبیت کننده خلقی همان طور که از نامشان پیداست کمک میکنند تا بیماران از نظر روانی در شرایط باثباتتری قرار بگیرند و خلق پایدارتری را تجربه نمایند. برای آشنایی با سایر روشهای درمان اختلال دوقطبی و درمان افسردگی شدید کلیک کنید.
چه افرادی باید از داروهای تثبیت کننده خلق استفاده کنند؟
به طور کلی در بیشتر موارد؛ داروهای تثبیت کننده خلق برای مبتلایان به دو قطبی توصیه میشود؛ اما گاهی شاهد تجویز این دسته از داروها برای بیماران مبتلا به شخصیت مرزی و همچنین اسکیزوافکتیو نیز هستیم. البته در کنار این داروها متخصصین باید داروهای مکمل دیگری نیز تجویز نمایند.
نمونههایی از داروهای تثبیت کننده خلق
از جمله رایجترین داروهای تثبیتکننده خلق میتوان به لیتیوم، کاربامازپین، لاموتریژین و والپروئیک اسید اشاره کرد. برخی از این داروها (نظیر والپروئیک اسید) علاوه بر درمان مانیا و اختلال دوقطبی به عنوان یک ضد تشنج نیز شناخته میشوند و از همین رو در درمان اختلال صرع نیز به کار میروند. همچنین اثربخشی همه این داروها همانند یکدیگر نیست. برای مثال در بین داروهای تثبیت کننده خلق لیتیوم بیش از همه در درمان فاز مانیای اختلال دوقطبی موثر است؛ در حالی که از لاموتریژین بیشتر در درمان فاز افسردگی استفاده میشود.
?داروهای حاوی مواد معدنی
از مواد طبیعی ای که جزو داروهای تثبیت کننده خلق هستند؛ میتوان به لیتیم اشاره کرد. این دارو یکی از موثرترین مواد برای درمان اختلال دو قطبی بوده و همچنین به شکل های مختلفی مورد استفاده قرار میگیرد.
?ضدتشنج ها
برخی از داروهای ضدتشنج نیز به عنوان داروهای تثبیت کننده دارای مجوز هستند. در واقع در برخی موارد از این دست داروها برای افراد مبتلا به اختلالات خلقی تجویز میشود. برای مثال والپروات سدیم، کاربامازپین و لاموتریژن از این گروه هستند.
?ضد سایکوز ها
همچنین داروهای صد روان پریشی که جزو داروهای تثبیت کننده خلق هستند. معمولا این دسته از داروها برای درمان دوقطبی مورد استفاده میگیرند. این گروه داروها شامل آری پیر پرازول، الانزاپین، ریسپریدون، لوراسیدون و آسناپین اشاره کرد.
حتما از صفحه اینستاگرام ذهن نو و کانال تلگرامی ذهن نو دیدن نمایید.
سایر داروهای تثبیت کننده خلق
علاوه بر داروهای تثبت کننده خلق که در قسمت قبلی به آنها اشاره شد؛امروزه متخصصین از برخی داروهای آنتی سایکوتیک یا ضد روان پریشی نیز به عنوان تثبیت کننده خلقی استفاده می کنند از جمله این داروها می توان به هالوپریدول، رسپریدون، الانزاپین، کوئتیاپین و زیپراسیدون اشاره کرد. بررسی ها نشان می دهند که استفاده از این داروها در بهبود فاز مانیا در برخی بیماران مبتلا به اختلال دوقطبی موثر است. برای آشنایی با نحوه مصرف و عوارض هر کدام از داروها در لیست زیر روی آن کلیک کنید.
قرص لیتیوم
قرص کاربامازپین
قرص والپروات سدیم
قرص گاباپنتین
قرص لاموتریژین
قرص آریپیپرازول
عوارض جانبی مصرف داروهای تثبیت کننده خلق
همانند هر داروی دیگری مصرف تثبیت کنندههای خلقی نیز به طور بالقوه ممکن است با احتمال بروز برخی عوارض جانبی همراه باشد. با این حال این عوارض در همه افراد دیده نمیشوند. همچنین بسیاری از بیماران نیز به مرور به دارو عادت کرده و با علائم ناخوشایند بسیار کمی رو به رو میشوند. در ادامه به رایجترین عوارضی که در پی مصرف داروهای تثبیت کننده خلق دیده میشوند اشاره کردهایم:
- حالت تهوع
- لرزش بدن
- ریزش مو
- بروز مشکلات جنسی
- افزایش وزن
- بروز مشکلات کبدی
- بروز مشکلات کلیوی
- اسهال
- دل درد
- واکنشهای پوستی
در صورتی که عوارض جانبی با شدت زیادی بروز پیدا کرد یا در طول زمان تشدید شد، باید حتما با متخصص خود تماس بگیرید و در مورد نحوه قطع یا ادامه مصرف داروی با او مشورت نمایید.
تاثیر داروهای تثبیت کننده خلق در کنار روان درمانی
داروهای تثبیتکننده خلق درمان کننده کامل اختلال دوقطبی نیستند؛ بلکه بخشی از فرایند بهبودند که به کنترل علائم کمک میکنند. متخصصان بر این باورند که استفاده از این داروها در کنار روان درمان همانند دو چرخ یک دوچرخه میتواند منجر به حفظ تعادل بیشتر در بیمار شود.
در همین راستا پژوهشها نشان میدهند که شرکت در جلسات روان درمانی با روانشناس باعث میشود که بیمار به طور مضاعفی از اثرات درمانی داروهای تثبیتکننده خلق بهره ببرند. در نتیجه اگر به اختلال دوقطبی مبتلا هستید بسیار اهمیت دارد که به درمان دارویی اکتفا نکنید و در کنار روان پزشک از یک روانشناس نیز کمک بگیرید.
نکاتی در زمینه استفاده از داروهای تثبیت کننده خلق
در زمینه مصرف داروهای تثبیت کننده خلق ، حتما با توجه به توصیه متخصص عمل کرده و هیچ اقدام خودسرانه ای انجام ندهید. از طرفی برای پیشگیری از عوارض احتمالی مصرف این داروها، همزمان با آنها از الکل استفاده نکنید. چرا که در این حالت هوشیاری خود را از دست داده و دچار خواب آلودگی شدید میشوید. از طرفی احتمالا در زمان مصرف، دچار مشکلات جنسی نیز خواهید شد؛ که برای برطرف کردن آنها نباید مصرف دارو را قطع نمایید بلکه باید به پزشک خود مشورت کنید.
از طرفی مصرف داروهای تثبیت کننده خلق ، در زمان بارداری و شیردهی توصیه نمیشود؛ چرا که نوزاد نیز از این داروها تاثیر میگیرد. اما به هر حال بهتر است در این زمینه با روانپزشک مشورت نمایید.
سخن پایانی
با توجه به حساسیت مصرف داروهای تثبیت کننده خلق و همچنین عوارض جانبی آنها، بهتر است در این زمینه به هیچ عنوان خودسرانه عمل نکرده و حتما با متخصص مشورت کنید. از طرفی برای درمان اختلالات خلقی مانند دو قطبی، دارودرمانی باید در کنار روش های روانشناختی، صورت گیرد. در این صورت اثربخشی داروها نیز بیشتر خواهد بود. بهتر است در این مورد حتما با یک روانشناس در ارتباط باشید.
برای دریافت مشاوره در زمینه داروهای تثبیت کننده خلق میتوانید در ساعت از روز برای مشاوره افسردگی از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت منزل با شماره 9099070354 جهت ارتباط با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.
سوالات متداول
مصرف تثبیت کننده های خلقی چه تاثیری بر بهبودی اختلال دوقطبی دارد؟
این داروها همانطور که از نامشان پیداست شرایط خلقی فرد را تثبیت کرده و از نوسانات زیاد (بروز فاز مانیا و افسردگی) جلوگیری میکنند.